طلا کوبی

برای یاد گیری این رشته هنری چند مرحله را باید پشت سر گذاشت .1- خش زدن مجسمه یا ورق آهنی که می خواهیم روی آن کار کنیم. 2- انداختن طرح مورد نظر بر روی کار 3- کوبیدن طلا یا نقره برروی مجسمه یا ورق آهن 4- یشم زدن 5- پرداخت کردن.

توضیح مرحله اول: وسیله ی مورد نیاز برای خش زدن یک تیغه خش است. یک عدد تیغه فولادی برای انداختن خطوط بسیار منظم و موازی که این تیغه با آب یا روغن آب دیده میشود تا بسیار محکم شود. با حرکت دادن دست به جلو و عقب به طور منظم خطوطی کنار هم و یک اندازه ایجاد میشود. این خطوط باید از سه جهت مختلف روی کار پیاده شود.

مرحله دوم: طرحی را که میخواهیم طلا کوب یا نقره کوب بکنیم را بر روی کار به وسیله ی کاربن کپی کرده (البته استادکاران این رشته بدون انجام این کار شروع به کار میکنند) از جمله طرح هایی که برروی این کار ها پیاده میکنند چنگ، اسلیمی، ترنج و .... که البته اسماء متبرکه نیز که با انواع خط ها نوشته شده نیز برای این کار مورد استفاده قرار میگیرند.

مرحله سوم: برای کوببیدن طلا یا نقره به چکش مخصوص و مفتول طلا و نقره احتیاج داریم. این مفتول ها بسیا نازک و به اندازه ی تار موی سر میمانند که برای کوبیدن این دو فلز گران بها به مهارت خاصی نیاز است که در هنگام کوبیدن این دو سیم نازک بر روی کار آنها (سفاله) یا همان خورده ریزه نشود. وزن چکش حداقل 300 گرم باید باشد ویک سر آن با الماس مصنوعی و سر دیگر آن معمولی باشد.هر مثقال طلا به متراژ 48 متر و هر مثقال نقره به متراژ60 متر میباشد.

مرحله چهارم: با سنگی به نام یشم کار تثبیت طلا یا نقره را انجام میدهند. این سنگ خواص بسیا زیادی دارد که در قسمت قبل به آن پرداختیم ولی یکی از خواص آن که مربوط به این کار میشود و کمتر کسی از آن خبر دارد کشیدن آن بر روی طلا یا نقره میباشد که باعث میشود این مفتول ها پهن شده و کامل در خش فرو رود و از کنده شدن آنها جلوگیری میشود.

مرحله پنجم: پرداخت کردن کار است که تمام زیبایی کار در این مرحله به نمایش در می آید . طی مراحلی که انجام می شود سطح کار کثیف شده و احتیاج دارد تا با شستن کار با تیز آب و مواد شوینده سطح کار تمیز شود. سپس با آتش دادن به کار جلوه ی خاصی در تابلو یا مجسمه کار شده پدیدار میشود.

اثاری که از زمان های گذشته تا کنون باقی مانده را میتوان در موزه های تهران و خارج از کشور یافت که بسیار گران بها میباشد. میتوان گفت تنها کاری که در اصفهان در مقابل دید مردم وجود دارد ضریح آقای شفتی واقع در مسجد سید اصفهان است که متاسفانه کسی به آن توجهی نمیکند و در حال از بین رفتن است.

از جمله اساتید ایرانی که در این کار بسیار زحمت کشیده اند میتوان از استاد موقیس، استاد حسن علی و حسین امیدی نام برد. هم اکنون تنها استاد کار این رشته آقای کریم امیدی هستند که مشغول به کار میباشند. در حال حاضر کارگاه ایشان یکی از اتاق های منزلشان می باشد و آن گونه که باید از ایشان که تنها استادکار باقی مانده از این رشته هستند حمایتی نمیشود.ولی ایشان خود با تلاش و کوشش وپشت کار شروع به آموزش این رشته به هنرجویان علاقه مند کرده و می خواهند این رشته را که تاریخچه ی ایرانی دارد را تا حد امکان میان جوانان این مرزو بوم رواج دهند.

آدرس کارگاه: اصفهان .میدان عتیق خیابان ولی عصر مقابل بانک ملی ، بن بست بنفشه پلاک 108